Obrzęki
O przyczynach obrzęków i sposobach ich leczenia napisano już wiele książek. Pacjenci masowo z tego powodu są kierowani do chirurgów naczyniowych i angiologów. Przy symetrycznych obrzękach jednak najpierw trzeba wyjaśnić czy nie ma przyczyn ogólnych, które wpływają na wystąpienie obrzęków takich jak: zaawansowana niewydolność serca, choroby wątroby i nerek, zaburzenia hormonalne związane zwłaszcza z chorobami tarczycy – przy niewydolności obrzęk śluzowaty, przy chorobie Gravesa-Basedova obrzęk przedgoleniowy.
Obrzęki, które powinny być leczone u chirurga naczyniowego lub angiologa to przede wszystkim obrzęki żylne, limfatyczne, mieszane żylno- limfatyczne oraz związane z zaburzeniami naczynioruchowymi i malformacjami (wrodzone lub nabyte połączenia żył lub żył i tętnic powodujące sploty naczyń o nieprawidłowej budowie i wielkości mogące wpływać na przepływ krwi oraz miejscowo powodować istotne dolegliwości).
Obrzęk limfatyczny, bo przede wszystkim takim zajmują się także lekarze, fizjoterapeuci i pielęgniarki w Klinice w Klaudynie, może być pierwotny, gdy zmiany są tylko w naczyniach chłonnych lub wtórny gdy inne choroby uszkadzają naczynia chłonne. W krajach tropikalnych obserwujemy obrzęki pasożytnicze (filarioza), w naszym klimacie nabyte obrzęki są zazwyczaj po przebytych stanach zapalnych, naczyń i skóry, pourazowe zwłaszcza po wchłaniających się rozległych krwiakach, towarzyszące patologicznej otyłości, masywne obrzęki tłuszczowo limfatyczne, a także w przebiegu chorób nowotworowych oraz po operacyjnym usunięciu węzłów chłonnych lub radioterapii nowotworowej.
Wyróżniamy 3 stopnie kliniczne obrzęku:
Każdy obrzęk to istotny objaw i należy go obserwować oraz zgłosić się do lekarza specjalisty.
Jakie jest postępowanie lecznicze w przypadku obrzęków?
Praca nad zwalczaniem obrzęków jest żmudna i trudna. Podstawą leczenia obrzęków jest drenaż limfatyczny. W Klinice w Klaudynie taki drenaż jest prowadzony systematycznie i wsparty odpowiednim bandażowaniem kompresyjnym bandażami krótkorozciągliwymi lub nierozciągliwymi. Takie bandażowanie wymaga profesjonalnej opieki fizjoterapeuty lub pielęgniarki, którzy mogą nauczyć systematycznego odpowiedniego bandażowania warstwowego.
Dodatkowo stosowane są systemy uciskowe z zastosowaniem np. mobiderm. Są to odpowiednie kosteczki z tworzywa, które usprawniają odpływ chłonki, także wtedy, gdy pacjent śpi i ruchy kończynami, niezbędne do przepompowywania chłonki i krwi żylnej, są ograniczone. Poprawę wyników leczenia uzyskuje się także stosując masaże pneumatyczne BOA. W naszej Klinice mamy do dyspozycji aparat do masażu uciskowego sekwencyjnego, który nie tylko umożliwia osiągnięcie dobrych efektów leczenia , ale także utrzymuje je przy systematycznym cyklu leczenia podtrzymującego uzyskane efekty. Efekty leczenia podtrzymuje także odpowiednia kompresjoterapia produktami uciskowymi płaskodzianymi. Wszystkie te produkty są dostępne są w naszej Klinice w Klaudynie oraz w filii przy ul. Kasprzaka 11a w Warszawie.
Obrzęki – dodatkowe informacje
Obrzęki – dlaczego nieleczone, mogą być niebezpieczne?
Obrzęku nie można pozostawić samemu sobie i go lekceważyć. Ignorowane obrzęki mogą prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Poza incydentalnymi przypadkami, obrzęki nie przechodzą też „same”. Stan chorego na ogół nie poprawia się więc samoistnie z upływem czasu, a wręcz przeciwnie – brak odpowiedniego leczenia może prowadzić do dalszych problemów ze zdrowiem. W zależności od przyczyny i obszaru ciała, który jest dotknięty obrzękami, możliwe są powikłania i konsekwencje takie jak np.
- Infekcje – obrzęki często upośledzają prawidłową cyrkulację krwi i limfy, co tworzy środowisko sprzyjające rozwojowi infekcji. W przypadku otwartych ran lub uszkodzeń skóry, infekcja może rozwijać się błyskawicznie.
- Owrzodzenia – problem dotyczy zwłaszcza kończyn dolnych, bo tutaj nieleczone obrzęki mogą prowadzić do powstawania owrzodzeń podudzi.
- Zakrzepica – wpływ, jaki obrzęki mają na krążenie krwi może zwiększać ryzyko tworzenia się zakrzepów, co prowadzi do ryzyka utworzenia się poważnych stanów takich jak zakrzepica żył głębokich lub płucna.
- Ból i dyskomfort – obrzęki mogą być bolesne i wywoływać dyskomfort, utrudniając poruszanie się, aktywnośść i wykonywanie codziennych czynności.
- Zniekształcenia tkanek – nieleczone obrzęki mogą prowadzić do trwałych zniekształceń i zmian w strukturze tkanek i wyglądzie skóry.
- Obniżona jakość życia – ból, dyskomfort i ograniczenia mogą negatywnie wpływać na ogólną jakość życia pacjenta i jego dobrostan psychofizyczny
Bardzo ważne jest zatem, aby nie ignorować problemu obrzęków i w razie potrzeby skonsultować się z lekarzem. Specjalista zaleci odpowiednią diagnostykę i leczenie aby pomóc uniknąć poważnych komplikacji.
Obrzęki w ciąży
Wiele pań oczekujących dziecka skarży się na obrzęki – nie tylko kostek i nóg, ale też dłoni, twarzy i całego ciała. Obrzęki ciążowe są dość powszechnym zjawiskiem i mogą występować u wielu ciężarnych. Powstają na ogół w wyniku zmian hormonalnych, wzrostu objętości krwi i zmian w układzie krążenia oraz coraz większego nacisku rozwijającego się płodu na struktury organizmu.
Aby ograniczyć występowanie obrzęków ciążowych, można:
- starać się unikać długotrwałego stania lub siedzenia w jednej pozycji
- regularnie odpoczywać z nogami uniesionymi do góry
- unikać zbyt dużego spożycia soli aby nie zatrzymywać wody w organizmie
- używać wygodnych butów na płaskim lub niskim obcasie
- unikać zakładania obcisłych ubrań
W większości przypadków obrzęki towarzyszą ciąży i są normalną reakcją organizmu na ten zmieniony stan, ale w niektórych sytuacjach mogą również sygnalizować poważniejsze problemy zdrowotne. W każdej sytuacji należy o nich powiedzieć swojemu lekarzowi. Szczególnym przypadkiem jest sytuacja, kiedy obrzęk występuje tylko w jednej nodze lub stopie. To może wskazywać na problemy z przepływem krwi.
W przypadku, gdy obrzęki są silne, bolesne, długo nie ustępują pomimo wdrożonych działań, nie należy czekać z wizytą u lekarza. Nawet jeśli lekarz stwierdzi, że zdrowiu Pacjentki ani dziecka nic nie zagraża, może zaproponować odpowiednie środki zaradcze, aby złagodzić dyskomfort i niepokój przyszłej mamy.