Zakrzepica żylna - choroby żył | laserowe usuwanie żylaków

Rejestracja telefoniczna

poniedziałak – piątek: 09:00 – 19:00
sobota: 10:00 – 14:00

+48 22 721 81 05 +48 510 147 711 +48 576 100 999

Zakrzepica żylna

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, znana również jako zakrzepica żylna to poważny problem, z którym mamy do czynienia coraz częściej i który dotyka coraz większą liczbę osób, zarówno kobiet jak i mężczyzn. Na świecie z jej powodu umiera 10 mln ludzi rocznie. W Polsce, wśród chorób sercowo-naczyniowych to zaraz po zawałach i udarach mózgu trzecia przyczyna zgonów.

Czym jest zakrzepica żylna?

Zakrzepica to proces, w którym ma miejsce powstanie skrzepliny w świetle naczynia krwionośnego. Gdy zakrzep powstaje w tętnicy mamy do czynienia z zakrzepicą tętniczą (mogącą prowadzić np. do zawału serca), zaś gdy tworzy się w żyle, mówimy o zakrzepicy żylnej. Naczynia żylne kończyn dolnych oraz naczynia żylne miednicy to miejsca, w których najczęściej dochodzi do powstania zakrzepicy żylnej.

zakrzepica nóg

Zakrzepica żylna – zachowaj czujność

  • zakrzepica może być bezobjawowa – w wielu przypadkach zakrzepy rozwijają się bez wyraźnych objawów, dlatego warto zwracać uwagę na subtelne sygnały, takie jak obrzęk nóg czy uczucie ciężkości
  • zatorowość płucna to powikłanie zakrzepicy – zakrzepy mogą przemieszczać się do płuc, powodując zatorowość płucną, która stanowi poważne zagrożenie dla życia
  • długotrwałe unieruchomienie zwiększa ryzyko – długotrwałe siedzenie, np. podczas lotów, pracy przy biurku lub unieruchomienie po operacji, sprzyja powstawaniu zakrzepów
  • ciąża i antykoncepcja hormonalna podnoszą ryzyko – zmiany hormonalne w ciąży oraz stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych mogą zwiększać ryzyko rozwoju zakrzepicy, szczególnie u osób z wrodzoną trombofilią
  • zakrzepica żylna jest możliwa po operacjach – po zabiegach chirurgicznych, zwłaszcza ortopedycznych i ginekologicznych, ryzyko zakrzepicy jest podwyższone, dlatego konieczna jest profilaktyka przeciwzakrzepowa
  • profilaktyka może uratować życie – regularna aktywność fizyczna, picie dużej ilości wody, noszenie pończoch uciskowych i stosowanie leków przeciwkrzepliwych po operacjach zmniejsza ryzyko powstania zakrzepów
  • badania genetyczne mogą ujawnić predyspozycje – testy na trombofilię, takie jak badanie na mutację czynnika V Leiden, mogą pomóc w ocenie ryzyka rozwoju zakrzepicy
  • objawy nie zawsze są typowe – zakrzepicy mogą towarzyszyć różnorodne symptomy, od bólu i obrzęku w kończynach po trudności z oddychaniem, dlatego nie można ich ignorować
  • zakrzepica jest leczona lekami przeciwkrzepliwymi – w przypadku rozpoznania zakrzepicy lekarz zaleca leczenie farmakologiczne, które hamuje rozwój zakrzepów i zapobiega powikłaniom
  • szybka reakcja jest kluczowa – jeśli podejrzewasz u siebie zakrzepicę, natychmiast skontaktuj się z lekarzem. Wczesne leczenie może zapobiec groźnym powikłaniom.
zakrzepica żylna nóg

Zakrzepica żylna ryzyko, którego nie warto lekceważyć

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa może dotknąć dowolnego fragmentu układu żylnego. Najczęściej jednak przejawia się zakrzepicą żył głębokich w kończynach dolnych oraz zatorowością płucną. Zatorowość płucna to powikłanie wystąpienia zapalenia żył głębokich, które jest stanem potencjalnie zagrażającym życiu. Każdy pacjent, w którego przypadku dochodzi do zapalenia żył głębokich jest narażony na ryzyko wystąpienia zatorowości płucnej.

Zakrzepica żył głębokich a zakrzepica żył powierzchownych

Zakrzepica żył głębokich dotyczy żył położonych głęboko w mięśniach, najczęściej w nogach, i jest poważnym stanem, ponieważ zakrzepy mogą przemieszczać się do płuc, powodując zatorowość płucną, która zagraża życiu. Objawia się obrzękiem, bólem i zaczerwienieniem kończyny. Zakrzepica żył powierzchownych dotyczy natomiast żył położonych blisko powierzchni skóry, często związanych z żylakami. Objawia się miejscowym bólem i zaczerwienieniem, ale zazwyczaj nie prowadzi do poważnych powikłań, choć w rzadkich przypadkach może przekształcić się w głębszą zakrzepicę.

Ważne jest jednak aktywne podejście do leczenia zakrzepic w układzie powierzchownym, ponieważ odpowiednia terapia zapobiega powikłaniom, takim jak dalsze rozszerzanie się zakrzepu do układu głębokiego. Wczesne leczenie pomaga również złagodzić ból i zapobiega dalszym problemom, np. nawrotom zakrzepicy lub pogłębieniu problemów z krążeniem w kończynach.

zapobieganie zakrzepicy żylnej

USG Doppler  a rozpoznanie zakrzepicy kończyn dolnych

Złotym standardemdiagnostyce zakrzepicy żył kończyn dolnych jest ultrasonografia z użyciem Dopplera. Badanie to pozwala na ocenę przepływu krwi w żyłach głębokich i wykrycie obecności zakrzepów. USG Doppler to metoda nieinwazyjna, powszechnie dostępna i wysoce czuła, zwłaszcza w przypadku zakrzepów zlokalizowanych w żyłach udowych i podkolanowych. Badanie Dopplerowskie umożliwia również ocenę drożności naczyń i funkcji zastawek żylnych, co jest istotne dla diagnozy przewlekłej niewydolności żylnej.

W przypadku, gdy wyniki ultrasonografii są niejednoznaczne lub istnieje podejrzenie zakrzepicy w żyłach miednicy, które są trudniejsze do zobrazowania, stosuje się bardziej zaawansowane metody diagnostyczne, takie jak tomografia komputerowa z kontrastem (CT-angiografia) lub rezonans magnetyczny (MRI). Te metody pozwalają na precyzyjne zobrazowanie zarówno naczyń krwionośnych, jak i tkanek otaczających, co może być przydatne w skomplikowanych przypadkach.

Kiedy należy podejrzewać zakrzepicę żył głębokich?

Zakrzepica żył głębokich nie powoduje objawów  w przypadku większości osób nią dotkniętych. Jeśli już one wystąpią, mogą być łagodne lub silne, obejmować część lub całą kończynę.

Objawy często pozostają niezauważone i niezdiagnozowane. Te wymienione poniżej wskazują na zakrzepicę żył głębokich, nie są jednak wyłącznie z nią związane.

Zakrzepica żył głębokich powinna być brana pod uwagę, gdy obserwuje się:

  • Obrzęk w obrębie nogi
  • Zaczerwienienie skóry wokół dotkniętego chorobą obszaru
  • Uczucie ciepła w podudziu lub w obrębie całej nogi

W przypadku zaobserwowania u siebie któregokolwiek z tych objawów należy niezwłocznie skonsultować się ze specjalistą.

Kto jest szczególnie narażony na wystąpienie zakrzepicy żylnej?

Najczęstsze czynniki ryzyka to:

  • Hospitalizacja z powodu choroby lub operacji
  • Poważne operacje, w tym również laparoskopowe, szczególnie operacje ortopedyczne, takie jak operacja wszczepienia stawu biodrowego lub kolanowego, operacje w obrębie miednicy, brzucha, operacje kardiochirurgiczne
  • Nowotwory i leczenie z nimi związane; ryzyko wzrasta w przypadku chemioterapii i operacji trwającej minimum godzinę
  • Wiek, już powyżej 40roku życia, ryzyko rośnie wraz z wiekiem
  • Przebyta zakrzepica
  • Zakrzepica w rodzinie
  • Otyłość
  • Długotrwałe unieruchomienie kończyny dolnej, związane z niedowładem, opatrunkiem gipsowym
  • Poważny uraz, na przykład w wyniku wypadku samochodowego
  • Ciąża, także okres 6 tygodniu po urodzeniu dziecka
  • Ucisk wywierany na naczynia żylne, np. w przypadku guza
  • Tabletki antykoncepcyjne, terapia hormonalna
  • Długotrwały lot samolotem
  • Długotrwałe okresy bezczynności, w tym siedzenie, zwłaszcza ze skrzyżowanymi nogami

Zakrzepica żył głębokich – na czym polega leczenie?

Leczenie zakrzepicy żylnej ma na celu zatrzymanie postępu choroby oraz zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia powikłań oraz ryzyka pojawienia się kolejnych zakrzepów.

Głównym elementem leczenia jest stosowanie środków farmakologicznych w postaci leków przeciwzakrzepowych. Mają one za zadanie leczenie już powstałego zakrzepu oraz zapobieganie tworzeniu się nowych. Zakrzep nie leczony może skutkować powstaniem niewydolności żylnej i nadciśnienia płucnego.

Lekiem najczęściej stosowanym są heparyny. Heparyna drobnocząsteczkowa stosowana jest najczęściej, zwłaszcza ze względu na jej większą dostępność biologiczną, czas działania oraz brak konieczności kontrolowania paramentów krwi. Heparyna niefrakcjonowana stosowana jest w przypadku pacjentów z otyłością, niewydolnością nerek, stosowana jest w szpitalach pod kontrolą badań krwi.

Ponadto, w leczeniu stosowana jest również kompresjoterapia. Podkolanówki lub pończochy uciskowe mają na celu zapobieganie zastojowi krwi żylnej w kończynach dolnych. Lekarz może zalecić noszenie produktów uciskowych przez dłuższy okres czasu, minimum 2  lata. Mogą one pomóc zmniejszyć wszelkie utrzymujące się objawy i uważa się, że zmniejszają ryzyko wystąpienia zespołu pozakrzepowego (więcej informacji Zespół pozakrzepowy).

W ostatnich latach zaczęto stosować nowe technologie wewnątrznaczyniowe umożliwiające leczenie zakrzepicy żył głębokich. Stenty dedykowane do naczyń żylnych stosowane są w sytuacji, gdy obserwujemy zakrzepicę żył głębokich na poziomie segmentu biodrowo-udowego oraz ma miejsce znaczne upośledzenie odpływu krwi żylnej z nogi. Stenty znajdują zastosowanie w leczeniu następstw po zakrzepicy – zwężeń i niedrożności. Stosowane są jako leczenie uzupełniające z trombektomią chemiczno-mechaniczną, która powoduje niszczenie zakrzepu.

Jakie są metody profilaktyki zakrzepicy żylnej?

Istotną kwestią jest znajomość czynników ryzyka.

Osoby obłożnie chore oraz osoby, które mają za sobą operacje są szczególnie narażone na wystąpienie zakrzepicy żylnej. Jednakże znajdują się one zwykle pod opieką lekarzy, którzy w ramach profilaktyki przepisują pacjentom zastrzyki z heparyny. Druga grupa nie objęta takimi działaniami to osoby zdrowe, przebywające w domach, u których również pewne stany chorobowe mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia zakrzepicy.

Możemy wyróżnić trzy sposoby zapobiegania zakrzepicy:

  • Przyjmowanie leków zmniejszających krzepnięcie krwi
  • Leczenie uciskowe – noszenie właściwie dobranych produktów uciskowych
  • Aktywność ruchowa, taka jak wstanie z łóżka i spacerowanie, mająca miejsce wkrótce po operacji

Istotne jest również zapobieganie zakrzepicy w stanach i sytuacjach szczególnych takich jak ciąża czy loty na dalekich trasach. Kobieta będąca w niezagrożonej ciąży nie powinna zaniedbywać gimnastyki, napinania mięśni łydek czy też odpoczywania z uniesionymi nogami. W przypadku pojawienia się obrzęków, zalecane jest stosowanie produktów uciskowych. Osoby zdrowe podróżujące długodystansowo mogą w prosty sposób zadbać o swoje zdrowie w podróży. Luźne ubranie i nieskomplikowana gimnastyka łydek obejmująca czynności takie jak napinanie mięśni łydek i zginanie stóp pobudzą odpływ żylny z łydek. Osoby należące do grupy ryzyka powinny poruszyć temat planowanej podróży z lekarzem, który w ramach profilaktyki może zalecić podanie zastrzyku z heparyny.