Stopa cukrzycowa jest jednym z najpoważniejszych powikłań cukrzycy. Obejmuje stany patologiczne takie jak infekcje, owrzodzenia lub uszkodzenie tkanek stopy. Może negatywnie wpływać na jakość życia pacjentów i ich aktywność. Część pacjentów ze stopą cukrzycową wymaga amputacji. Większość przypadków wymagających amputacji ma swój początek w wystąpieniu, drobnych ran, modzeli i w konsekwencji owrzodzeń, którym można jej zapobiec dzięki prawidłowej opiece nad stopami oraz regularnym badaniom.
Dwa główne problemy, które występują u osób chorych na cukrzycę to:
Neuropatia cukrzycowa – niekontrolowana cukrzyca może prowadzić do uszkodzenia nerwów. Jeśli dochodzi do uszkodzenia nerwów w nogach i stopach, możesz nie odczuwać tam ciepła, zimna i bólu. Brak czucia stwarza dodatkowe ryzyko związane z wystąpieniem skaleczeń, urazów czy pęcherzy. Jeśli z powodu neuropatii nie odczuwasz skaleczenia lub bólu, może dojść do pogorszenia stanu i w efekcie do infekcji. Nie leczona infekcja może doprowadzić do wystąpienia wrzodów, a nawet gangreny. Jeśli zaś dojdzie do gangreny, stopa może wymagać amputacji.
Cukrzyca i jej powikłania – stopa cukrzycowa
Angiopatia obwodowa: Cukrzyca wpływa również na przepływ krwi. W przypadku braku prawidłowego przepływu krwi, gojenie ran trwa znacznie dłużej. Słaby przepływ krwi w ramionach i nogach to właśnie angiopatia obwodowa. Jeśli wystąpi infekcja, która nie ustępuje z powodu słabego przepływu krwi, jesteś narażony na ryzyko wystąpienia wrzodów lub gangreny (obumarcia tkanki z powodu odcięcia dopływu krwi).
Objawy problemów ze stopą u osób z cukrzycą
Utrata czucia
Uczucie drętwienia lub mrowienia
Zaburzenia czucia głębokiego z poczuciem „pogrubienia” podeszwy stopy
Pęcherze lub inne rany bez odczuwania bólu
Przebarwienia skóry i zmiany temperatury
Czerwone smugi ( zapalenia naczyń chłonnych)
Jeśli dojdzie do infekcji, możesz również doświadczyć następujących objawów:
Zaczerwienienie
Gorączka
Dreszcze
Niekontrolowany wzrost poziomu cukru we krwi
Drżenie
Wstrząs
Powikłania
Neuropatia cukrzycowa i obwodowa są poważnymi stanami, które lekarz musi uważnie monitorować. Obie choroby prowadzą do powikłań, które mogą mieć poważne skutki, takie jak:
Owrzodzenia stóp lub rany, które się nie goją
Infekcje, w tym infekcje skóry, kości i ropnie
Gangrena, gdy infekcja powoduje uszkodzenie tkanek
Deformacja stopy
Stopa Charcota
Wskazówki dotyczące pielęgnacji stopy cukrzycowej
Właściwa pielęgnacja stóp może zapobiec tym typowym problemom ze stopami lub leczyć je zanim wystąpią poważne powikłania. Oto kilka wskazówek dotyczących właściwej pielęgnacji stóp:
Dbaj o siebie i kontroluj cukrzycę. Stosuj się do zaleceń lekarza dotyczących odżywiania, ćwiczeń i leków.
Kontroluj poziom cukru we krwi
Myj stopy w ciepłej wodzie każdego dnia używając łagodnego mydła. Sprawdź temperaturę łokciem, ponieważ uszkodzenie nerwów może wpływać na czucie jakie masz w rękach. Nie mocz stóp. Dobrze je osusz, zwłaszcza między palcami.
Sprawdzaj stopy pod kątem owrzodzeń, pęcherzy, zaczerwień, modzeli czy jakichkolwiek innych zmian. Jeśli masz słaby przepływ krwi, codzienna kontrola stóp jest obowiązkiem.
Jeśli skóra na stopach jest sucha, dbaj o jej nawilżenie. Stosuj balsam na umyte i osuszone stopy. Lekarz może zasugerować, jaki rodzaj balsamu będzie dla Ciebie najlepszy.
Wygładzaj modzele i odciski przy pomocy tarki do stóp lub pumeksu. Rób to po kąpieli lub prysznicu kiedy skóra jest miękka.
Raz w tygodniu sprawdzaj paznokcie u stóp. Nie zaokrąglaj rogów paznokci, ani nie przycinaj ich. Wygładź paznokcie przy pomocy pilnika.
Zawsze noś obuwie zakrywające palce u stóp. Nie noś sandałów ani nie chodź boso, nawet po domu.
Zawsze zakładaj skarpety lub pończochy, które są dobrze dopasowane do stóp i mają miękką gumkę. Można też stosować przy obrzękach specjalistyczne miękkie podkolanówki uciskowe dedykowane chorym na cukrzycę.
Noś dobrze dopasowane buty.
Zawsze sprawdzaj wnętrze butów, aby upewnić się, że nie ma tam żadnych przedmiotów
Chroń stopy przed wysoką i niską temperaturą. Noś buty na plaży lub gorącej nawierzchni. Zakładaj skarpety na noc jeśli marzną Ci stopy.
Staraj się zapewnić dopływ krwi do stóp. Podnoś stopy podczas siedzenia, poruszaj palcami i kostkami kilka razy w ciągu dnia. Nie siedź ze skrzyżowanymi nogami przez długi czas.
Jeśli palisz, rzuć ten nałóg. Palenie może pogorszyć przepływ krwi.
Jeśli masz problem ze stopą, który nasila się lub zauważysz trudno gojącą się ranę, skontaktuj się z lekarzem
Upewnij się, że Twój diabetolog sprawdza stopy podczas każdej kontroli. Raz w roku przejdź dokładne badanie stóp.