Flebologia – żyły w centrum uwagi

W dzisiejszych czasach, kiedy większość z nas prowadzi siedzący tryb życia, choroby żył stają się coraz poważniejszym problemem w ochronie zdrowia. Mogą one mieć oczywiście różne przyczyny – nieprawidłowości anatomiczne, problemy z krążeniem krwi, urazy i choroby związane z wiekiem, ale brak wystarczającej aktywności fizycznej, nieprawidłowa dieta czy obciążenia dziedziczne często nasilają problemy z żyłami. Dziedzina medycyny koncentrująca się na schorzeniach żył to właśnie flebologia.

Co to jest flebologia?

Flebologia zajmuje się kompleksową opieką nad pacjentami z chorobami żył. Jest to grupa chorób dotyczących układu krążenia i powodujących zaburzenia przepływu krwi przez żyły. Zaburzenia w pracy naczyń krwionośnych, które odpowiadają za przepływ krwi z tkanek z powrotem do serca mogą być poważnym problemem zdrowotnym, a nawet stanowić zagrożenie życia. Flebolog to zazwyczaj lekarz o specjalizacji takiej jak chirurgia ogólna lub naczyniowa, czasami angiolog lub internista. Zajmuje się diagnostyką, leczeniem oraz profilaktyką chorób żył. Bardzo często współpracuje ze  specjalistą od chorób naczyń tętniczych, fizjoterapeutami, pracownią diagnostyki obrazowej, czy dermatologiem.

Jakimi chorobami zajmuje się flebologia?

Przedmiot zainteresowania flebologii, czyli choroby żył to szeroki zakres schorzeń, które mogą dotyczyć różnych obszarów ciała i mieć różne przyczyny.

Najczęstszymi schorzeniami z jakimi pacjenci zgłaszają się do flebologa są:

• żylaki kończyn dolnych
• zakrzepica żył głębokich
•  przewlekła niewydolność żylna
• zapalenie żył
• obrzęki nóg

Każda z tych chorób może powodować poważne problemy zdrowotne, a niekiedy powodować nawet ryzyko dla życia pacjenta.

Czym są żylaki kończyn dolnych?

Żylaki nóg to nie tylko problem estetyczny. Schorzenie to polega ona na poszerzeniu, wygięciu i wydłużeniu naczyń żylnych, co powoduje, że żyły stają się wybrzuszone i widoczne przez skórę. Pierwsze objawy żylaków to zazwyczaj dyskomfort, czasami ból, obrzęki przebarwienia skóry, często też jej swędzenie i pieczenie. Brak leczenia może prowadzić też do kolejnych powikłań zdrowotnych, a nawet zagrażać życiu pacjenta. Flebologia koncentruje się na odpowiedniej diagnozie i leczeniu żył oraz przywróceniu pacjentowi komfortu życia. Warto wiedzieć, że na żylaki kończyn dolnych cierpi co piąta osoba na świecie, a tylko niewielka część z nich zgłasza się na konsultację do lekarza flebologa, chociaż żylaki to problem, z którym można się skutecznie uporać.

Flebologia i metody diagnozy schorzeń żył

Dzięki regularnym badaniom oraz odpowiedniemu leczeniu, skutki chorób żył mogą być wyraźnie ograniczone. Diagnostyka w podejrzeniu chorób żylnych polega na wykonywaniu badań obrazowych takich jak USG Dopplera, czy flebografia. Dzięki USG Doppler lekarz jest w stanie zobaczyć w czasie rzeczywistym przepływ krwi w naczyniach krwionośnych pacjenta. Jako badanie wykorzystujące ultradźwięki (ultrasonografię), badanie dopplerowskie żył jest bezpieczne i nieinwazyjne. Nie wymaga znieczulenia i może być wykonywane u kobiet ciężarnych czy dzieci. Wynik badania jest dostępny od razu i zostaje przeanalizowany oraz opisany przez specjalistę flebologii. Na podstawie uzyskanego obrazu, wywiadu medycznego i objawów pacjenta, flebolog podejmuje decyzję o kolejnych krokach leczenia.

Flebologia, a ryzyko związane z chorobami żył

Choroby żył są często dziedziczne, ale mogą również być spowodowane chorobami układu krążenia lub powikłaniami po urazach. Niestety, w sporej mierze odpowiada też za nie brak wystarczającej aktywności ruchowej.

O ile żylaki często nie są bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia, to zakrzepica żył głębokich jest dużo poważniejszą chorobą zagrożoną ryzykiem dla życia pacjenta w wyniku zatoru płucnego. Może się to stać w wyniku powstaniu skrzepu krwi w naczyniu żylnym, co upośledza lub zatrzymuje przepływ krwi. Skrzeplina może również oderwać się od żyły i zablokować przepływ krwi w innym miejscu, co może prowadzić do poważnych powikłań.

Przewlekła niewydolność żylna natomiast to choroba powodująca obrzęki nóg, bóle oraz zmiany na skórze. Jest związana z tym, że żyły nie są w stanie poprawnie przepompować krwi z powrotem do serca. Obie powyższe choroby flebolog może zdiagnozować podczas badania USG Doppler.

Leczenie żył

Profilaktyka oraz diagnostyka chorób żył jest bardzo ważna, ponieważ wiele schorzeń nie daje na początku uciążliwych dolegliwości. W momencie zdiagnozowania choroby żył, flebolog może wdrożyć leczenie albo skierować pacjenta na zabieg chirurgiczny do chirurga naczyniowego.

Flebologia zakłada stosowanie leków przeciwzakrzepowych oraz przeciwobrzękowych, lekarz często zleca też zabiegi fizjoterapeutyczne, np. masaże ręczne i pneumatyczne. W przypadku bardziej zaawansowanych chorób żył, specjalista może zalecić zabiegi chirurgiczne. Leczenie obrzęków i leczenie ran przewlekłych także jest ważnym elementem przywracania pacjentowi sprawności i komfortu życia. Najczęściej stosowanymi metodami leczenia i zapobiegania owrzodzeniom żylnym są:

• klejenie żylaków
• laseroterapia
• skleroterapia
• Laserowe usuwanie żylaków EVLT
• system skleroterapii mechanicznej MOCA
• kompresjoterapia
• operacje żylaków

Produkty uciskowe we flebologii

Flebologowie często zalecają stosowanie produktów uciskowych w profilaktyce i leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej. Artykuły te, jak np. pończochy czy podkolanówki uciskowe to medyczne środki pomocnicze, których celem działania jest wywieranie kontrolowanego nacisku na całą kończynę by zmniejszyć rezerwuar krwi żylnej i ułatwić odpływ krwi z kończyny.

Mechanizm działania rajstop i innych produktów uciskowych polega na ułatwieniu opróżniania naczyń żylnych i zmniejszania w nich ciśnienia dzięki mocnej kompresji ciśnienia w kończynach dolnych. To pomaga pompować krew z naczyń krwionośnych z powrotem do serca, dzięki czemu poprawia się przepływ krwi. Pończochy uciskowe mają różne stopnie kompresji, w zależności od potrzeb i wskazań medycznych. Pacjenci mogą je zamawiać w różnych rozmiarach, w wersji damskiej i męskiej, po pomiarach nóg. Warto pamiętać, że produkty uciskowe nie są „na zawsze” – należy je wymieniać co 6-10 miesięcy w zależności od rekomendacji firmy. Pacjentki i pacjenci, którzy mają szczególne potrzeby i życzenia co do rozmiaru, koloru czy stopnia ucisku mogą zakupić produkt uciskowy wykonany na indywidualne zamówienie.

O doborze i stopniu kompresji produktu uciskowego decyduje lekarz flebolog po zdiagnozowaniu pacjenta podczas wizyty.